In dit verslag wordt de studiereis naar Lille en Kortrijk besproken. De focus ligt op de aanpak van publieke mobiliteit in deze regio's, waarbij zowel Franse als Belgische mobiliteitsoplossingen worden bekeken. De studiereis gaf inzicht in de verschillende lagen van mobiliteitsbeleid, de betrokken organisaties en innovatieve projecten rondom toegankelijkheid en duurzaamheid.

Woensdag 16 oktober

Aankomst in Lille

In de vroege ochtend verzamelden we op station Den Bosch en vertrokken met een touringcar naar Lille, waar we als eerste het Maison des Mobilités Durables bezochten. Dit informatiecentrum biedt inwoners en toeristen de mogelijkheid om vragen te stellen over mobiliteit. Het centrum beschikt over exposities, een bibliotheek en een participatiemuur.

Franse Bestuurlijke Structuur en de Rol van MEL

We ontvingen een introductie over de complexe Franse bestuurlijke structuren, die vaak worden vergeleken met "mille-feuille," een gelaagd gebakje. In Lille is de Métropole Européenne de Lille (MEL) verantwoordelijk voor veel mobiliteitstaken. MEL omvat 95 gemeenten, elk met een eigen burgemeester.

De MEL heeft verschillende verantwoordelijkheden, waaronder:

• Vervoerautoriteit
• Vervoerontwikkelaar
• Opbrengstverantwoordelijke
• Eigenaar van voertuigen en P&R-locaties, inclusief deelfietsen.

De vervoerder Keolis voert de diensten uit en ontvangt inkomsten uit reclame en kioskverkoop. MEL heeft ook vier grote uitbreidingsplannen voor rails en Bus Rapid Transit (BRT)-infrastructuur. De bestaande automatische metro in Lille, die wij tijdens de spits gebruikten, is daar een voorbeeld van.

Donderdag 17 oktober

Bezoek aan Keolis Busdepot in Sequedin

We begonnen de dag met een rondleiding door het busdepot van Keolis in Sequedin. Keolis beheert al 20 jaar het openbaar vervoer onder de naam Ilevia, waaronder bus, tram, metro, deelfietsen en doelgroepenvervoer vallen. Het doelgroepenvervoer, genaamd Handipole, biedt vervoer op aanvraag voor mensen met een beperking.

Kenmerken van Handipole:

• Beschikbaar van deur tot deur (reservering 7 dagen tot 2 uur van tevoren).
• Vaste kosten van €3 per rit.
• Capaciteit van 8 passagiers of 5 rolstoelen.

Keolis zet zich ook in voor de toegankelijkheid van het Ov-systeem. Initiatieven omvatten begeleiding door medewerkers voor reizigers met een beperking, autisme-awareness campagnes, en activiteiten om chauffeurs beter voor te bereiden op de omgang met slechtziende passagiers.

Presentatie van PictoAccess

In de middag kregen we een presentatie van PictoAccess, een organisatie die toegankelijkheid in kaart brengt via pictogrammen. Dit systeem wordt door publieke en private instellingen in Frankrijk gebruikt om aan te geven hoe toegankelijk hun locaties zijn. De PictoAccess widget op websites stimuleert organisaties om te voldoen aan toegankelijkheidscriteria.

Carpool Initiatieven door Karos

Later volgde een presentatie door Karos, een platform voor carpooling. Door de Franse wetgeving en het Nationaal Dagelijks Carpooling Plan (met een budget van €150 miljoen) is carpooling in Frankrijk sterk gestegen. Karos gaat binnenkort een pilot starten in de Brainportregio, waaronder Helmond en Eindhoven. 

Vrijdag 18 oktober

Verkenning van Kortrijk en Presentatie over Parkeren en Basisbereikbaarheid

We arriveerden in Kortrijk en bezochten het informatiecentrum voor een presentatie van het Departement Mobiliteit en Openbare Werken (MOW) over de transitie van basismobiliteit naar basisbereikbaarheid. Waar voorheen een standaard OV-halteafstand werd gehanteerd, wordt nu gekeken naar vervoersbehoefte (vraaggericht).

In Kortrijk worden flexibele vervoersoplossingen geboden, maar het beschikbare budget verschilt sterk per regio. Zo heeft Kortrijk beperkte flexbus mogelijkheden, terwijl de nabijgelegen Westhoek een uitgebreid flexnetwerk biedt.

Bezoek aan Hoppinpunt in Hoog Kortrijk

We bezochten een Hoppinpunt in Hoog Kortrijk, een mobiliteitshub waar onder andere deelfietsen beschikbaar zijn. Dit gebied herbergt belangrijke bestemmingen zoals een ziekenhuis en universiteit. Het Hoppinpunt maakt deel uit van de plannen voor een Hoogwaardig Openbaar Vervoer (HOV)-route.

 

Rondleiding door het Stationsgebied van Kortrijk 

’s Avonds bezochten we het station van Kortrijk en omgeving, die momenteel in ontwikkeling is met nieuwe parkeerfaciliteiten en meer ruimte voor fietsers. De gemeente Kortrijk heeft ambitieuze plannen om het stationsgebied te herstructureren met een groene, toegankelijke omgeving. De herontwikkeling moet de toegankelijkheid voor rolstoelgebruikers verbeteren, iets wat momenteel sterk achterloopt vergeleken met Nederland.

Conclusie

De studiereis bood waardevolle inzichten in de mobiliteitsoplossingen van Lille en Kortrijk. We zagen hoe complexe bestuurslagen zoals in Frankrijk mobiliteit organiseren en hoe in Kortrijk de nadruk ligt op flexibiliteit en vraaggericht vervoer. Toegankelijkheidsinitiatieven en innovatieve projecten zoals carpoolplatformen benadrukken de waarde van inclusieve mobiliteit. De studiereis heeft waardevolle lessen en inspirerende voorbeelden opgeleverd voor de Nederlandse praktijk.